شعری که پروین اعتصامی برای سنگ مزارش سرود

اولین شعری که از پروین اعتصامی خواندم، محتسب و مست بود. دیوان اشعارش در منزل موجود بود و دسترسی به آن برایم آموخته‌های زیادی به همراه داشت. حدودا 10-12 ساله بودم که مناظره زیبای محتسب و مست مرا مجذوب خود کرد. پاسخ‌های هوشمندانه مست به درخواست‌های محتسب نشان از هوش بالای پروین داشت. دیوان پروین یکی از کتاب‌های محبوب اعلب اعضای خانواده ما بود. آن زمان اینترنت و کامپیوتر نبود و اوقات فراغت ما در نوجوانی به مطالعه می‌گذشت. همان زمان وقتی در مقدمه دیوانش بخشی از زندگینامه‌اش را خواندم دلم گرفت. ظاهرا روزگار با هیچ‌کس برای مدتی طولانی مهربان نیست. بگذارید کمی درباره‌اش برایتان بنویسم.

زندگی پروین سرشار از فراز و نشیب‌ است. گاهی کامش عسل شده و گاهی زهر می‌نوشد. 25 اسفند 1285 متولد شد و پدرش نام رخشنده را برایش انتخاب کرد. هرچند که بعدها نامش را به پروین تغییر داد. دوران کودکی خود را در خانواده‌ای شناخته شده سپری کرد. ادبیات را از اساتید بزرگی چون دهخدا و ملک‌الشعرا بهار آموخت. در دورانی که مردان جامعه نیز از سواد چندانی برخوردار نبودند تحصیلاتش را در مدرسه دخترانه آمریکایی ایران به پایان رساند. از کودکی با شعرهایش چشم‌ها را به خود خیره کرد و بزرگامن ادبیات زمان تجلیلش نمودند. اینها بخش روشن زندگی پروین هستند و شاید شیرین‌ترین دوران زندگی او باشند. اما این روزگار خوش پایداری ابدی نداشت.

سال 1308 در حالیکه 23 ساله بود با پسرعموی پدرش که فردی نظامی بود ازدواج کرد. او به همراه همسرش به کرمانشاه رفت تا به گمان خود زندگی شیرینی را آغاز نماید. اما پس از دو ماه کرمانشاه را ترک کرده و به خانه پدرش بازگشت. ظاهرا روح لطیف پروین با خوی نظامی همسرش سازگاز نبود. در حالیکه روی زشت زندگی را دیده بود از همسرش جدا شد. او تا آخر عمرش هیچگاه درباره ازدواجش سخن نگفت و راز دل شکسته‌اش را افشا نکرد. این موضوع شاید یکی از دلایل منزوی بودن پروین در ادامه زندگی‌اش باشد.

سال 1314 کتاب دیوان او چاپ شد و پروین اعتصامی به عنوان یک شاعر زن شناخته‌ شد. اما مدتی بعد فوت پدر، اندوهی عمیق در جان پروین پدیدار ساخت. او که فرزند کوچک و تنها دختر خانواده بود، وابستگی عجیبی به پدرش داشت. داغ پدر بر شاعر جوان بسی سنگین بود. اگر روزگار به صورت طبیعی سپری می‌شد اینک اشعار بسیار بیشتر از پروین برجای مانده بود اما شمع عمر پروین در برابر باد قرار گرفت. پروین مدت کوتاهی پس از تولد 34 سالگی‌اش به حصبه مبتلا شد. در روز 15 فروردین 1320 پروین در حالیکه از شب قبل حالش رو به وخامت نهاده بود، ناباورانه در آغوش مادرش جان سپرد.. پس از مرگش در لابلای وسایلش کاغذی یافتند. بر روی کاغذ چنین نوشته شده بود: